Vücut açısından önemli olan çinko eksikliği görüldüğü durumlarda önemli sağlık sorunlara işaret edebilir. Bu yüzden çinko eksikliğinin belirtilerine dikkat edilmeli ve takviye alınmaya önem gösterilmelidir.
Çinko Eksikliği Nedir?
Çinko tanımı itibariyle pek çok besinde bulunan bir mineraldir. Vücutta üretilmediği için besinler ile alınması gerekmektedir. Vücudun bağışıklık sistemini güçlendirmesi, enfeksiyonlara karşı koyması, yaraları iyileştirmesi, hücre bölünmesi ve DNA sentezi işlemlerini yapabilmesi için çinko oldukça yararlı ve gereklidir.
Yetişkinler günlük olarak 15 – 20 mg arasında çinko almalıdır. Hastalık, gebelik, emzirme gibi durumlarda ise bu sayı artış gösterebilmektedir. Çinko miktarının karşılanmaması durumunda ise vücut bu duruma karşılık gösterecektir. Yetersiz beslenme, kronik hastalıklar ve gebelik gibi durumlar çinko miktarını azaltabilmektedir. Çinkonun gerekli olacak şekilde herhangi bir nedene bağlı olarak karşılanmaması halinde ise çinko eksikliği oluşmaktadır.
Çinkonun vücutta sağladıkları şu şekildedir ve çinko eksikliğinde özellikle bu noktalarda sorunlar görülür;
- Bağışıklık sistemini geliştirmek ve desteklemek,
- Yara ve travmaların iyileşmesine katkıda bulunmak
- Tat ve koku gibi duyusal işlevleri yerine getirmek
- Üreme sağlığının korunması ve cinsel fonksiyonların sağlıklı olması
- Tırnak ve saçların sağlıklı şekilde uzamasını sağlamak
- Büyüme ve gelişmeyi devam ettirmek çinkonun görevleri arasındadır.
Pek çok faydası yüzünden çinko eksikliğine dikkat edilmelidir.
Çinko Eksikliği Belirtileri Neler?
Çinko eksikliği belirtileri farklı göstergeler ile görülmektedir. Çeşitli hastalıklara göre de değişebilecek belirtiler şu şekildedir;
- Yaraların geç iyileşmesi,
- Saçların hızlı dökülmesi
- Bağışıklık sistemi sorunları
- İshal
- Ağız çevresinde deri dökülmesi
- Çeşitli bölgelerde oluşan yaralar,
- Tırnak uzamasının yavaşlaması ve tırnakların kırılgan olması
- Tat ve koku hislerinin azalması
- Odaklanmada güçlük
- Sürekli olarak uyku hali
- Çocuklarda büyümenin yavaşlaması
Çinko belirtileri arasında en yaygın görülenlerdir. Bazı durumlarda ise belirtiler açık bir şekilde anlaşılmayabilir ve bunun için doktor muayenesi gerekebilir.
Çinko Eksikliği Sebepleri Neler?
Çinko eksikliğinin oluşması için en yaygın neden beslenmeden kaynaklı sorunlardır. Çinkonun yer aldığı besinler; kırmızı ve beyaz et, yumurta, kuruyemiş, tam tahıllar, mantar, karaciğer, süt ve ürünleri gibi besinlerdir. Bu besinlerden düzenli olarak tüketilmediğinde çinko eksikliği görülmektedir. Özellikle vegan beslenme yapanlarda çinko eksikliği daha sık görülmektedir.
Beslenmenin dışında ise orak hücre, çölyak, şeker, bağırsak hastalıkları da çinko eksikliğine neden olmaktadır.
Çinko Eksikliği Nasıl Geçer?
Çinko eksikliği tedavisi için öncelikle yapılması gereken diyettir. Bu diyet çinko içeren besinlerden oluşur ve kişinin çinko ihtiyacını karşılamasını amaçlar. Ayrıca mineral takviyeleri de kullanılabilmektedir ancak takviyeler hamileler, çocuklar ve yaşlılar için çeşitli sorunlara yol açabilir. Bu yüzden çinko eksikliğinin giderilmesi için en sağlıklı yol beslenme alışkanlıklarını düzenlemektir. Takviyeler alınacaksa bunlar da kesinlikle hekim tavsiyesi ile yapılmalıdır aksi halde gelişigüzel takviye kullanımı çok daha ciddi sağlık sorunlarının yaşanmasına neden olabilir.
