İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik devam eden saldırıları, Türkiye genelinde hükümetten sivil topluma kadar geniş bir yelpazede şiddetli tepkilere neden olmaya devam ediyor. Ankara, diplomatik arenada Filistin davasını savunurken, ülke genelinde on binlerce vatandaş İsrail’in eylemlerini protesto etmek için sokaklara dökülüyor. Bu süreç, Türkiye’nin Gazze’deki insani krize yönelik kararlı duruşunu ve bölgede kalıcı barış arayışını bir kez daha gözler önüne seriyor.
Türkiye, İsrail’in Gazze’ye yönelik operasyonlarını ‘savaş suçu’, ‘soykırım’ ve ‘devlet destekli terörizm’ olarak nitelendirerek en sert şekilde kınamaktadır. Özellikle son dönemde Gazze’ye insani yardım ulaştırmak üzere yola çıkan Küresel Sumud Filosu’na İsrail güçleri tarafından uluslararası sularda düzenlenen saldırı, Türkiye’nin Dışişleri Bakanlığı ve diğer bakanlıklar tarafından ‘uluslararası hukukun ve insanlığın açıkça ayaklar altına alınması’ olarak değerlendirilmiş, hukuki yollara başvurulacağı açıklanmıştır.
Türkiye, Gazze’deki insani felaketin hafifletilmesi için yoğun çaba sarf etmektedir. Bölgeye en fazla insani yardım ulaştıran ülkelerden biri konumunda olan Türkiye, yardımların kesintisiz ve yeterli düzeyde ulaştırılması çağrılarını yinelemektedir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, insani yardımlardan diplomatik temaslara, ticaretin durdurulmasından Filistin Devleti’nin tanınmasına kadar her alanda yoğun çaba içinde olduklarını belirtmiştir.
Ankara, Filistin-İsrail sorununa iki devletli çözüm temelinde yaklaşmaktadır. Türkiye, 1967 sınırlarında, başkenti Kudüs olan, fiziksel bütünlüğü sağlanmış, bağımsız ve egemen bir Filistin Devleti’nin resmi olarak tanınmasını savunmaktadır. Bu kapsamda, İsrail’in işgal altındaki Filistin topraklarından çekilmesi ve Gazze’ye uyguladığı ablukanın sonlandırılması talep edilmektedir.
Başlangıçta çatışmaların sonlandırılması ve ateşkesin tesisi için arabuluculuk girişimlerinde bulunan Türkiye, İsrail’in bu girişimleri kabul etmeyerek Mısır ve Katar gibi bölge ülkelerini tercih etmesi üzerine politikasını değiştirerek İsrail’in saldırılarını durdurması için mücadeleye ağırlık vermiştir. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, çatışmaların başladığı 7 Ekim 2023’ten bu yana ABD, Katar, Suudi Arabistan, Mısır, Filistin, İran, Ürdün ve İspanya dışişleri bakanları ile yoğun telefon görüşmeleri gerçekleştirerek diplomasi trafiğini sürdürmüştür. Türkiye, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni acil toplantıya çağırmış ve uluslararası toplumu İsrail’in operasyonlarını durdurmak için inisiyatif almaya davet etmiştir. Ayrıca, konunun Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) taşınması konusunda da çalışmalar yürütüldüğü ifade edilmektedir.
Türkiye’nin Gazze’ye yönelik tepkileri sadece devlet kademesiyle sınırlı kalmamıştır. Ülke genelinde, özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde on binlerce vatandaşın katılımıyla ‘Gazze’ye özgürlük’ sloganlarıyla protesto yürüyüşleri düzenlenmektedir. Bu gösterilere devlet yetkilileri, sivil toplum kuruluşları ve çok sayıda vatandaş destek vermektedir. Ayasofya’dan Eminönü’ne uzanan İstanbul yürüyüşleri, Ankara’daki Melike Hatun Camii’nden Kızılay’a yapılan yürüyüşler ve İzmir’deki sessiz eylemler, halkın Filistin halkıyla dayanışmasını güçlü bir şekilde ortaya koymaktadır.
Muhalefet partileri de İsrail’e yönelik daha sert adımlar atılması çağrısında bulunmaktadır. Saadet Partisi Genel Başkanı Mahmut Arıkan, TBMM’de yaptığı konuşmada İsrail ile tüm diplomatik ilişkilerin kesilmesi, Türkiye’deki İsrail diplomatlarının ‘non grata’ ilan edilerek sınır dışı edilmesi ve İsrail ile dolaylı veya doğrudan her türlü ticaretin sonlandırılması gerektiğini vurgulamıştır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, son açıklamasında Gazze’de barışın önündeki en büyük engelin ‘siyonist rejimin devam eden saldırıları’ olduğunu belirtmiş, ABD Başkanı Trump’ın barış çabalarına aktif destek verdiklerini ve Hamas ile temas halinde olduklarını ifade etmiştir. Türkiye’nin bu kararlı duruşu, İsrail ile yeniden normalleşme sürecine giren ilişkilerin 7 Ekim saldırılarıyla birlikte yeniden bozulmasına neden olmuş, Türkiye’nin Gazze politikası daha ciddi bir siyasete evrilmiştir.
Özet / Son Söz
Türkiye, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarına karşı çok yönlü ve kararlı bir tepki sergilemektedir. Diplomatik girişimler, insani yardım çabaları ve geniş halk protestoları, Türkiye’nin Filistin davasına olan bağlılığını ve bölgede adil ve kalıcı bir barışa ulaşma arzusunu yansıtmaktadır. Bu süreç, Türkiye’nin uluslararası hukukun üstünlüğüne ve insan haklarına verdiği önemi bir kez daha vurgulamaktadır.
