Ketojenik diyet, önceleri sadece bazı hastalıkların tedavisinde önerilen bir beslenme şekliyken, günümüzde popülerlik kazanarak çoğu insanın günlük beslenme rutininde yer almaktadır. Diğer diyetlerle karşılaştırıldığında, alınan enerji miktarının paylaştırıldığı besinler değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle son zamanların dikkat çeken ve merak konusu olan diyetleri arasında yer almaktadır.
Ketojenik Diyet Nedir?
Ketojenik diyet, çoğu diyet şeklinin aksine yağ tüketiminin arttırıldığı bir beslenme şeklidir. Karbonhidrat ve protein tüketiminin minimum tutularak, diyetin büyük kısmının yağdan oluşturulduğu bilinmektedir. Bilinen diğer diyetlere bakıldığında, kısıtlanarak tüketimi çok az tutulan besinler ketojenik diyette, ana besin kaynağı olarak yer almaktadır.
Düşük karbonhidrat ve proteinle beraber yüksek yağ alımı bu diyetin uzun süre ilerletebilir ligini zorlaştırmaktadır. Karbonhidrat tüketiminin çok kısıtlı olduğu bu diyet şeklinde unlu mamuller, tahıllar, içerisinde şeker bulunan her türlü hamur işleri tüketimi yasaktır. Diyetin büyük kısmını yağ kaynaklı besinler oluşturmaktadır. Bu yağ kaynaklı besinler arasında krema, kaymak, mayonez gibi besinler bulunmaktadır.
Epilepsi hastalarında uzun yıllardır uygulanan bu diyet, hastaların sara krizi ataklarını azalttığından tercih edilmektedir. Aynı zamanda ketojenik diyetlerin kullanıldığı metabolizma hastalıkları da bulunmaktadır. Bu hastalıklar dışında Parkinson, beyin hastalıkları, sinir sistemi hastalıkları da yer almaktadır.
Hatalıkların tedavi evrelerinde kullanılan ketojenik diyet, son zamanlarda zayıflamak adına kişiler tarafından kullanılsa da bu kullanımın doğru olup olmadığı ile ilgili kesin bir yargı bulunmamaktadır. Ketojenik diyet, bir uzman kontrolü dahilinde ve kısa süreli olarak yapılmalıdır.
Ketojenik Diyet Ne Gibi Riskler Taşımaktadır?
Ketojenik diyet yararları kadar zararları da olabilen bir diyet çeşididir. Ketojenik diyet sonucunda kanda artan keton cisimcikleri ile ketozis oluşabilmektedir. Kısa sürede verilen kilolarda, vücudun kendini açlık hissine alıştırmasından kaynaklı olarak metabolizma hızını yavaşlatır. Bu durum sonucunda verilen kilolar kısa süre içerisinde geri alınabilir. Ketojenik diyette karbonhidrat ve protein alımı yok denecek kadar az olduğundan lif alımı da gerçekleşemez. Bu durumda kabızlık sorunu ortaya çıkabilmektedir.
Yağlı besinlerin çok fazla tüketilmesinden dolayı koroner damar hastalıklarında ilerleme görülebilmektedir. Yağ tüketimi tansiyon hastalıkları için de risk oluşturmaktadır.
Karbonhidrat tüketiminin azalmasının vücutta kötü etkilediği organların başında beyin yer almaktadır. Beynin ana besin kaynağı olan glikoz, karbonhidrattan elde edilir. Tüketilmemesi durumunda ise bilişsel kayıplar görülebilmektedir.
Ketojenik Diyette İçerik Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Ketojenik diyet yapmak isteyen kişiler, diyetisyenleri ile ölçümlerinin ve tahlillerinin yapılmasından sonra beslenme uzmanları tarafından bir plan oluşturulur. Oluşturulan bu planda hemen hemen her diyet çeşidinde olduğu gibi belirli hesaplamalar yer almaktadır. Ketojenik diyette bu hesaplamalar diyette yer alan besin ögelerinin birbiri ile oranı bulunarak yapılmaktadır. Kullanılan bu oranlar arasında 4/1, 5/1, 3/1, 2/1 benzeri hesaplama yöntemleri bulunmaktadır. Pay kısmı yağ miktarını, payda ise yağ dışında kalan besin ögelerini içermektedir. Her kişiye özel olarak yapılan hesaplamalar ve düzenlenen planlar doğrultusunda ketojenik diyet uygulanmalıdır.
